Εκκολπώματική Νόσος – Εκκολπωματίτιδα
Ορισμός
Εκκολπωματική νόσος ή Εκκολπωματίτιδα οφείλεται στη φλεγμονή των εκκολπωμάτων.
Τα εκκολπώματα είναι σακοειδείς προπτώσεις του βλεννογόνου και του υποβλεννογόνου χιτώνα διαμέσου της μυϊκής στιβάδας του τοιχώματος του παχέος εντέρου. Μοιάζουν σαν σακουλάκια και απαντώνται συνήθως στις μεγαλύτερες ηλικίες.
Αιτιοπαθογένεια
Σχετίζονται άμεσα με τον σύγχρονο τρόπο ζωής και ιδιαιτέρως με την διατροφή, η οποία απομακρύνεται όλο και περισσότερο από την λήψη των απαραίτητων φυτικών ινών.
Η όλο και πιο χαμηλή σε υπολείμματα διατροφή στο βιομηχανικό δυτικό κόσμο, επέφερε ένα στενό, συνεσπασμένο αναπτυσσόμενο παχύ έντερο που είναι επιρρεπές στην ανάπτυξη εκκολπωμάτων.
Η μειωμένη πρόσληψη τροφής με ίνες επιφέρει ελάττωση του όγκου των κοπράνων, της περιεκτικότητας των σε νερό και αύξηση του χρόνου διέλευσης. Οι παράγοντες αυτοί με την σειρά τους προκαλούν αύξηση της ενδοαυλικής πίεσης και ταυτόχρονα επιβράδυνση των κενώσεων του εντέρου (δυσκοιλιότητα).
Επιπλέον παράγοντες που επηρεάζουν την επίπτωση της νόσου (Εκκολπωματίτιδα) είναι:
- η έλλειψη φυσικής άσκησης
- η χρόνια δυσκοιλιότητα
- η παχυσαρκία
- το κάπνισμα και
- η θεραπεία με μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα
Συμπτώματα
Η πάθηση σε γενικές γραμμές δεν προκαλεί συμπτώματα. Από την στιγμή που διάφορες ενοχλήσεις κάνουν τον ασθενή να επισκεφθεί τον γιατρό, σημαίνει ότι αναφερόμαστε πλέον στην επιπολκή της εκκολπωμάτωσης, την εκκολπωματίτιδα.
Οι κλινικές εκδηλώσεις της εκκολπωματίτιδος του παχέος εντέρου ποικίλουν ανάλογα με την έκταση της νόσου.
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οι ασθενείς αναφέρουν:
- δυσκοιλιότητα
- κοιλιακό άλγος που εντοπίζεται στο αριστερό κάτω τεταρτημόριο της κοιλίας
- αίσθημα πληρότητας
- αίσθημα μάζας στην ίδια περιοχή
- ήπια πυρετική κίνηση
- λευκοκυττάρωση.
Σε σοβαρές και πιο βαρειές περιπτώσεις:
- περιτονίτιδα και σήψη
Επιπλοκές
- Επαναλαμβανόμενα επεισόδια εκκολπωματίτιδας, δηλαδή περισσότερα από δύο επεισόδια φλεγμονής (η πιο συχνή επιπλοκή)
- Αποστήματα
- Συρίγγια, που εμφανίζονται μεταξύ του σιγμοειδούς (παχή έντερο) και της ουροδόχου κύστης
- Αιμορραγία άλλοτε σοβαρή και άλλοτε όχι
- Εντερική απόφραξη (στενώσεις από επαναλαμβανόμενες φλεγμονές – πιο σπάνια)
Διάγνωση
Οι εξετάσεις που οδηγούν σε μία ασφαλή διάγνωση της εκκολπώματικής νόσου – εκκολπωματίτιδας είναι:
- Κολονοσκόπηση
- Αξονική τομογραφία, η οποία μπορεί να φανερώνει και την έκταση μίας οξείας φλεγμονής
Θεραπεία
Συνήθως θεραπεύεται συντηρητικά και τις περισσότερες φορές στο Νοσοκομείο προκειμένου να αποφευχθούν επιπλοκές.
Συνιστάται ανάπαυση, αποφυγή στερεάς τροφής, υγρά από το στόμα ή ενδοφλεβίως κατά την κρίση του γιατρού και αντιβιοτικά για 7 – 10 ημέρες. Η βελτίωση συνήθως επιτυγχάνεται σε 2 – 3 μέρες οπότε χορηγείται σταδιακά τροφή και τελικά συνιστάται και χορηγείται η δίαιτα πλούσια σε υπόλειμμα.
Λιγότεροι από το 10% των ασθενών που εισάγονται με οξεία εκκολπωματίτιδα απαιτούν χειρουργική θεραπεία, κατά την ίδια εισαγωγή.
Οι ενδείξεις και το χρονοδιάγραμμα της χειρουργικής επέμβασης καθορίζονται κυρίως από την σοβαρότητα και συχνότητα επανεμφάνησης της πάθησης και από άλλους παράγοντες που περιλαμβάνουν την ηλικία και συνοδές παθήσεις.
Η χειρουργική επέμβαση συνιστάται όταν η νόσος δεν ανταποκρίνεται στην συντηρητική αγωγή, υπάρχουν επανειλημμένα υποτροπιάζοντα επεισόδια, όταν υπάρχει απόστημα ή συρρίγγιο, απόφραξη και ελεύθερη διάτρηση.
Ενδείξεις για επείγουσα χειρουργική επέμβαση αποτελούν η γενικευμένη περιτονίτις, η ελεύθερη διάτρηση του εντέρου, η παρουσία αποστήματος, η έλλειψη βελτίωσης ή η επιδείνωση εντός των πρώτων τριών ημερών της συντηρητικής αγωγής.